Psychoterapia to zbiór różnorodnych oddziaływań, dostępnych dla wielu grup osób, zmagających się z różnorakimi dylematami. Kiedy para lub małżeństwo przechodzi przez trudny czas, może zgłosić się do terapeuty, który spróbuje pomóc partnerom zrozumieć, co dzieje się w ich relacji. Terapia par/małżeństw może pomóc w osiągnięciu większej intymności oraz w poprawie zadowolenia z bycia razem.
Terapia par skierowana jest zarówno do osób pozostających w związkach formalnych jak i nieformalnych oraz do par mężczyzn i kobiet, jak i par jednopłciowych. Ma na celu wspólne rozwiązanie problemu, poprawę jakości relacji czy polepszenie komunikacji między partnerami. Terapię par może prowadzić jeden lub dwóch terapeutów. Sesje, czyli spotkania pary z psychoterapeutą mogą być dłuższe niż w przypadku terapii indywidualnej i trwają zwykle od 50 minut do półtorej godziny (w zależności od stylu pracy terapeuty i umowy z daną parą).
Częstym elementem pogarszającym funkcjonowanie w parze jest odmienne postrzeganie zadań czy tak zwanego rozkładu sił w relacji. Pary zgłaszające się po pomoc mogą przeżywać różnego typu dylematy związane z brakiem równowagi w relacji: np. jedna z osób w parze czuje, że jej potrzeby są niezauważane lub umniejszane, różny jest poziom zaabsorbowania pracą zawodową oraz obowiązkami domowymi, jeden z partnerów czuje, że zawsze udziela wsparcia emocjonalnego drugiemu. Zadaniem terapii par jest wtedy przywrócenie harmonii w relacji, znalezienie sposobu na funkcjonowanie akceptowalne dla obojga/obu partnerów, a niekiedy wsparcie w rozstaniu się, jeśli partnerzy podejmą taką decyzję.
Najczęstszym powodem zgłaszania się par do terapii jest narastające, trudne do wytrzymania, napięcie w relacji. Może być ono połączone z jakimś wydarzeniem, trudną sytuacją lub koniecznością dokonania zmian w funkcjonowaniu związku. Na terapię trafiają również pary, w których to napięcie występuje w sposób ciągły i bywa, że małżonkom trudno określić czego dotyczy. Powodów zgłoszenia się do terapii par jest wiele, poniżej przedstawiono te, wyróżnione przez Bowena, który był jedym z pionierów terapii systemowej:
- para zgłasza się do terapii z powodu objawów jedego z partmerów (np.: depresja, uzależnienie)
- para zgłasza się z powodu trudności w zniesieniu chronicznego konfliktu, celem małżonków może być jego rozwiązanie lub podjęcie decyzji o rozwodzie
- na terapie zgłasza się cała rodzina- trudności dziecka spełniają funkcję obniżenia napięcia w relacji małżeńskiej
Popularnymi powodami zgłaszania się na terapię par są:
- nadopiekuńczość i zależność emocjonalna od partnera
- zazdrość, podejrzliwość, brak zaufania w relacji i ograniczanie wolności
- dominacja jednego partnera i obniżanie poczucia wartości drugiego (pasywnego partnera)
- wzajemny antagonizm, obwinianie się
